Z tą gwarą to różnie bywa- ja jeżdżę w polskie góry od podstawówki i gdzie nie pojedziesz, tam inaczej mówią górale... Chodzi mi o drobne różnice w nazewnictwie przedmiotów.
Mój chłopak się śmieje że jak gadam z góralami to zdarza mi się zaciągać... My mieszkamy na wsi, co prawda w wielkopolsce, ale np. mój chłopak mówi bardzo wiejsko, "gwarowo", słówkami typu- "jo, łokno, łobiod, odyndź, piniondze"- no tego nie idzie tak napisać. Też mi się zdarza tak mówić. Czasem mi wstyd, ale w końcu to też jakaś tradycja- dziadkowie i pra, pra, też tak mówili.
Olusia0602
Doczya: 18 Lip 2010 czyli 5178 dni temu
Parys, masz zupełną rację, tylko widzisz- inaczej to się postrzega patrząc przez pryzmat tradycji itp. A inaczej myśli większość ludzi z naszych rejonów- dla nich to jakieś "wieśniactwo". Co innego góral, a co innego wielkopolanin... Bynajmniej ja to tak odczuwam. Dlatego też ja i przede wszystkim mój chłopak staramy się w towarzystwie mówić poprawną polszczyzną, niczym prof. Miodek...
Olusia0602
Doczya: 18 Lip 2010 czyli 5178 dni temu
Co racja to racja- gwara po prostu zanika. Dobrze że górale są tak silnie związani ze swoją małą ojczyzną że ciągle praktykują te zwyczaje. A o tym wieśniactwie to akurat nie moje słowa tylko zasłyszane od pewnej niemiłej osoby...
Poronion
Wiek: 47 Doczy: 27 Pa 2010 czyli 5077 dni temu
Posty: 5 Tematy: 0 Skd: Poronin
Wysany: 2010-10-27, 20:11
[quote="martiana"]Poprawki co do słów używanych u mnie:
- a dyć - e dyć
- biyda - bieda
- boskać - bośkać
- duchac - duchać
- dźwierze - dźwiyrze (wiem, że to dla niektórych nie do wymówienia, to trzeba po prostu usłyszeć i nauczyć się mówić)
- frajerka - tego nie słyszałam, mówi się za to kochanecka (niekoniecznie w znaczeniu kochanka, ale również ukochana)
+w Poroninie i nie tylko mówi się: frejyrka, frejyr, frejyrz,albo frajyrka,frajyr
- gociniec - gościniec (w sumie w pl też to występuje)
- grule - w niektórych rejonach mówią jeszcze rzepa
- haj - hań +haj to haj, a hań to hań (albo haniok) -to dwa różne słowa;haj może być potwierdzeniem czegoś,np. "...i do tela my mieli dość łognia w sałasie, haj!!!", "haj nic mu nie bede pomogoł..", zamiast haj pojawia się też skrócona wersja "ha!", ale wtedy już tylko jest zaprzeczeniem
- hebaj - heboj
- izba - jest jeszcze coś takiego jak bioło izba
- kaj - czasami jeszcze mówi się kany (kany idzies - gdzie idziesz)
+też "ka"
- kidało - raczej rozkidać :) - rozrzucać (gnój :P) lub odkidać, kidać (odsnieżyć, odśnieżać śnieg),
- kiek (kie) - kiedy, jak
- kopyrtać się - czy kręciś hmm, ale na pewno wykopyrtać się - wywrócić się
- lezem - może również znaczyć idę (juz lezem)
- łobejdzies - również łobejdzies siy- obejdziesz się (bez czegoś)
- naublizać - naubliżać komuś
- omasta - to nie przyprawa :) ale roztopione masło do polania dania :P
- pedziec - pedzieć
- płojdze - no nie do końca tak to brzmi, ale ciężko to napisać (pójdźze) i nie znaczy choć, tylko chodź, to znaczenie ma chebojze lub cheboj (-ze to podkreślenie, wzmocnienie)
+pódźze to bardziej okolice Bukowiny, cześciej jednak: płojdze, albo płoć, płoćze
- potela - dokąd (w sensie czasu) +nie tylko w sensie czasu, także miejsca jak najbardziej, np łod tela do tela, łod tel po tel
- pozabaczyć - nie nie nie :) tylko zabocyc - zapomnieć, albo pozabacywać - pozapominać
- przebocyć - wybaczyć
- pujdomy - raczej pódziy(e)my
- rubać - nie rubać a rombać
- rzodko - to znaczy nie słabo, a rzadko po prostu
- sabasinik - sabaśnik - nie piec, bardzo specyficzny piecyk :) znajdujący się w piecach kaflowych, metalowy do pieczenia chleba, ciasta itp.
- sędej - ma być wsyndy,
- siedzom/em - siedzą/ę
- skije - nie wiem gdzie to ktoś usłyszał :P chyba jakiś góral naigrywać ze ski ;], albo o kijkach myślał :P i skądś mu się s dodało
+górale zanim zaczęli używać terminu narty, mówili właśnie "skije", do tej pory można się spotkać ale bardzo rzadko z użyciem tego słowa, zjeżdżanie na nartach jeszcze do drugiej wojny światowej nazywano: "spuscać się na skijak", sam słyszałem kiedyś zdanie starej góralki:"ino sie panowiy na skijak spuscajom bo zodnyj insyj roboty nimajom";):P
Poronion
Wiek: 47 Doczy: 27 Pa 2010 czyli 5077 dni temu
Posty: 5 Tematy: 0 Skd: Poronin
Wysany: 2010-10-27, 20:15
jędrek napisa/a:
Świerk pospolity to smrek:) jarzębina to skorusa, wierzba wiyrba, a jesion jasień:P
A wie ktoś co znaczy mieryndzać?
No wiadomo, mieryndzać, mleć kufom, np jak krowa przeżuwa to mieryndzo;)
U nos sie tak godo ino, nie inacyj;)
Czy byłby ktoś w stanie przetłumaczyć mi poniższy tekst na gwarę góralską?
Cóż to znaczy…cóż to znaleźliśmy takiego…wszak to niemowlę prześliczne…chłopiec czy dziewczyna…Piękne dziecię, piękne …. jakiś wybryk. Widzę, że to jakiejś szlachcianki sprawa robota na schodach, w garderobie lub za drzwiami… tym co cię ulepili cieplej było niż tobie biedna sieroto..
O bolesne krzyki biednych ludzi … to ich widzisz, to znowu tracisz z oczu. Raz okręt bodzie księżyc korony masztem, to znów ginie wśród piany, jak gdybyś w beczkę korek wrzucił, a teraz co do lądowej służby widzieć jak niedźwiedź szarpał jego łopatkę, słyszeć jak wołał do mnie biedak o pomoc, powiedział ze się nazywa Antygon …
Straszne wypadki, ale patrz tylko chłopcze…ty spotykasz umierających, ja nowo narodzonych. Sukienka jak by na szlacheckim dziecku….a tam co leży, podnieś chłopcze i rozwiń….
Skarby na stare lata…jeśli ci są przebaczone grzechy twojej młodości….to masz teraz żyć z czego….Złoto, samo złoty!
Chłopcze zabierz to i dobrze schowaj…a teraz do domu…najkrótszą drogą…do domu!
Trzeba tylko tajemnicy dochować…szczęśliwy dzień chłopcze…
___________________________________________________________________
Jest to fragment scenariusza...
Była bym wdzięczna, gdyby ktoś spróbował coś z tym zrobić
Witam!
Jestem ciekaw kilku słówek. Nie miałem na podorędziu żadnej książki, więc postanowiłem spytać u źródła (o ile tu jacyś górale zaglądają ). Podejrzewam, że wasza mowa jest już pewnie dość rozwodniona i nawet jakby były używane, to 'najstarsi górale' nie pamiętają, ale chyba warto spróbować. Zatem:
1. 'wspólny' to po waszemu 'spólny'?
2. 'przecie' czy raczej 'przeca'?
3. co zacz 'neale'!?
4. 'prociw' to 'przeciw' i 'naprzeciwko'?
5. używacie jeszcze 'kromie', 'krom' miast literackiego '(o)prócz'?
6. kojarzycie może słówka 'skuli', 'skirz'?
7. czy istnieją jakieś gwarowe słówka na 'szukać', 'pilnować', 'doglądać'?
Nie moesz pisa nowych tematw Nie moesz odpowiada w tematach Nie moesz zmienia swoich postw Nie moesz usuwa swoich postw Nie moesz gosowa w ankietach Nie moesz zacza plikw na tym forum Moesz ciga zaczniki na tym forum